Xəstəliklər zamanı dərinin verdiyi siqnallar

  • 2024.04.03 12:20
  • 332 Baxış
Xəstəliklər zamanı dərinin verdiyi siqnallar
Daxili orqanlarımızda inkişaf edən bəzi xəstəliklərin dəri vasitəsilə də əlamətlər göstərə biləcəyinə diqqət çəkən dəri və zöhrəvi xəstəliklər mütəxəssisi, Prof. Dr. Burhan Engin xəstəliklər zamanı dərinin verdiyi siqnallardan danışıb.

“Dəri bədənin ən böyük orqan sistemidir. Bədəndəki ən ağır orqandır və ümumi çəkinin təxminən 16 faizini təşkil edir. O, müstəqil bir orqan kimi görünsə də, daxili orqanlarla daim təmasdadır. Buna görə də bəzən daxili orqanlarda inkişaf edən bir xəstəliyə işarə edə bilər”, - dermatoloq deyib.

Burhan Engin bəzi çox yayılmış xəstəlikləri və onların əlamətlərini belə izah edib:

Bağırsaq xəstəlikləri

Həzm sisteminin uzun müddətli iltihabına səbəb olan qıcıqlanmış bağırsaq sindromu kimi bəzi bağırsaq xəstəlikləri allergik ekzema, sızanaq və ürtiker kimi problemlərə səbəb ola bilər. Bu xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilən dərmanlar da bəzi dəri xəstəliklərinə gətirib çıxarır.

Bağırsaqlarımızdakı mikrobların birliyi olan mikrobiotada balansın pozulması, yəni faydalı bakteriyaların sayının azalması və zərərli bakteriyaların artması nəticəsində yaranan xəstəliklər ekzema və allergiya kimi dəri problemlərinin səbəbi ola bilər.

Qaraciyər xəstəlikləri

Qaraciyər xəstəliklərində əsas klinik təzahürlər dəri və gözlərdə sarılıq ilə özünü göstərir. Daha inkişaf etmiş mərhələlərdə bu sarılıq dəri rənginin qaralması ilə əvəz oluna bilər. Bundan əlavə, qaraciyər xəstəliklərində zülalın parçalanmasının artması səbəbindən dərinin elastikliyinin azalması və dırnaqların kövrəlməsi baş verə bilər.


Stress

Dəri xəstəliklərinin əmələ gəlməsində genetik faktorlarla yanaşı stresslə yaranan narahatlıq və qorxu kimi psixoloji faktorlar da təsirlidir. Stress səbəbiylə inkişaf edən iltihablı ekzema, sədəf, vitiliqo, ürtiker və çəhrayı sızanaq (rosacea) kimi bir çox dəri xəstəlikləri meydana gələ bilər.

Tədqiqatlar göstərir ki, psixoloji vəziyyət və stress, xüsusən də xroniki dəri xəstəlikləri olanların böyük bir hissəsi üçün əsas faktor ola bilər.

Bundan əlavə, zəif immunitet sistemi, həddindən artıq günəşə məruz qalma, viruslar, göbələklər, parazitlər və allergenlər də dəri xəstəliklərini üzə çıxara bilər.

Anemiya

Qan dövranı sisteminin əsas vəzifəsi orqanizmi qida ilə təmin etməkdir. Bu sistemdəki hər hansı pozğunluq bədənimizin ən böyük orqanı olan dəriyə ciddi təsir göstərəcək. Məsələn, anemiyanın ilk əlaməti dəri və göz altında solğunluq ola bilər. Bundan əlavə, damarları əhatə edən revmatik xəstəliklər və laxtalanma hüceyrələrində (trombositlər) pozğunluqlar dəridə nöqtəli və ya daha böyük qanaxmalara səbəb olur.

Xroniki böyrək xəstəliyi

Dərinin quruluğu və şiddətli qaşınma xüsusilə xroniki böyrək çatışmazlığı olan insanlarda müşahidə olunur və xəstənin həyat keyfiyyətini pozan ən mühüm problemlərdən biridir.

Diabet


Endokrin sistem hər bir orqanda olduğu kimi dərinin funksiyalarının saxlanmasında mühüm rol oynayır.
Boyun və qoltuqaltı kimi qıvrım nahiyələrində görülən qəhvəyi dəyişikliklər diabet əlaməti ola bilər. Bu xəstələr arasında xüsusilə ayaq barmaqları arasında göbələk və bakteriya kimi infeksiyalar yayğındır. Quruluq, çatlama və qaşınma da diabetin dəri əlamətləri arasındadır.

Hipertiroid və hipotiroid

Qalxanabənzər vəzinin həddindən artıq işləməsi (hipertiroidizm) əllərdə, qoltuqlarda və ya bədəndə artan tərləmə ilə özünü göstərə bilər. Bundan əlavə, ayaqlarda ödem və dırnaqların deformasiyası inkişaf edə bilər.
Qalxanabənzər vəzinin zəif işləməsi (hipotiroidizm) nəticəsində saç və qaşların tökülməsi baş verə bilər.

"Yuxarıda göstərilən dəri təzahürləri daxili orqanlarda heç bir pozğunluq olmadan da özünü göstərə bilər. Ona görə də bu şikayətlər baş verəndə dermatoloqa müraciət etmək lazımdır", - prodessor qeyd edib.


Aysel