Tok vuranda insan nədən ölür?
- 2025.05.03 11:38
- 220 Baxış
Hər il müxtəlif səbəblərdən tok vurmadan dünyasını dəyişir. Elektrik cərəyanının qurbanları daha çox uşaqlar və kişilər olur.
“Medicina” xəbər verir ki, elektrik cərəyanı ciddi xəsarət və ya ölümə səbəb ola bilər, ona görə də onun mexanizmlərini, nəticələrini və ilk yardım qaydalarını anlamaq vacibdir.
Elektrik cərəyanı bədənə bir neçə yolla təsir edir:
Cərəyanla təmas nöqtəsində toxumanın termal zədələnməsi baş verir.
Qanın və toxumaların elektrolizi baş verir - cərəyan hüceyrələrin strukturunu dəyişir, əzələləri və daxili orqanları məhv edir.
Ventriküler fibrilasiya (aritmiya) baş verir - hətta zəif cərəyan ürəyin xaotik daralmasına səbəb ola bilər, ölümə səbəb də elə çox vaxt bu olur.
Sinir sistemi pozulur - cərəyan beyindən gələn siqnalları bloklayır,
tutmalara, tənəffüsün dayanmasına və ya ürəyin dayanmasına səbəb olur.
Niyə elektrik şoku ölümcül olur
Elektrikdən ölüm bir neçə səbəbə görə baş verir:
Ürək dayanması - cərəyan ürəyin keçirici sisteminin fəaliyyətini pozur, aritmiya və ya asistola (daralmaların tam dayandırılması) səbəb olur.
Tənəffüs əzələlərinin spazmı və ya beyindəki sinir mərkəzlərinin zədələnməsi səbəbindən baş verir.
Ağır yanıqlar - yüksək gərginlikdə (1000 V-dan çox) toxumaların yanması və daxili orqanların çatışmazlığı mümkündür.
Travmatik şok ağrı sindromu və toxumaların kütləvi zədələnməsi nəticəsində yaranır.
Ən təhlükəlisi alternativ sənaye tezliyi (50-60 Hz) cərəyanlarıdır, çünki onlar ürəyə daha güclü təsir göstərirlər.
Bir insan elektrik cərəyanından sağ çıxsa belə, bu ağırlaşmalar mümkündür:
Xroniki aritmiya - ürək əzələsinin zədələnməsi səbəbindən;
Böyrək çatışmazlığı - əzələ toxumasının məhvinə görə.
Nevroloji pozğunluqlar: həssaslıq itkisi, iflic.
Psixoloji travma: panik atak və posttravmatik stress pozğunluğu (TSSB) baş verə bilər.
Çapıqlar və kontrakturalar - bunlar dərin yanıqlardan sonra mümkündür.
Elektrik cərəyanı vuran birinə necə kömək etmək olar
Tokvurma zamanı:
Elektrik enerjisini söndürün (açar, elektrik açarı);
Bu mümkün deyilsə, şəxsi quru, qeyri-metal obyektlə (taxta çubuq, plastik əşya) itələmək lazımdır.
Qurbanın vəziyyətini yoxlamaq lazımdır:
Tənəffüs və nəbz olmadıqda ürək-ağciyər reanimasiyası aparılmalıdır (30 sinə sıxılması + 2 nəfəs).
Əgər tənəffüs varsa, insanı böyrü üstə qoymaq lazımdır (qusma ola bilər, bu, boğulmanın qarşısını alacaq).
Yanıqları müalicə etmək lazımdır:
Onları steril bir sarğı ilə örtün
Təcili yardım çağırın:
İnsan şüurlu olsa belə, belə şəraitdə gecikmiş ağırlaşmalar (ağciyər ödemi, infarkt) ola bilər.
Aygün Musayeva
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
