Bağırsaqlar üçün potensial təhlükəli 168 maddə
- 2025.12.12 16:43
- 152 Baxış
Alimlər bağırsaq üçün potensial zəhərli 168 kimyəvi maddə müəyyən ediblər.
“Medicina” xəbər verir ki, Britaniyalı alimlər laboratoriyada bağırsaq bakteriyaları nümunələri üzərində mindən çox kimyəvi maddə sınaqdan keçiriblər və zərərli 168 kimyəvi maddə müəyyən ediblər.
Yeni bir analiz göstərib ki, onlarla ümumi kimyəvi maddə bağırsaq üçün zəhərlidir və insan sağlamlığına zərər verə bilər.
Böyük Britaniya alimləri sağlam bağırsaq bakteriyalarının böyüməsinə mane olan, potensial olaraq bağırsaq mikrobiomunun balansını pozan 168 maddə müəyyən ediblər.
Bağırsaq mikrobiomu həzm sistemimizdə yaşayan minlərlə növ bakteriya və digər kiçik orqanizmlərdən ibarətdir və bu, xərçəng, yuxusuzluq, ürək xəstəliyi, 2-ci tip diabet və vaxtından əvvəl doğuş da daxil olmaqla geniş sağlamlıq problemləri ilə əlaqələndirilir.
Alimlər bu 168 zəhərli maddəni laboratoriyada 22 növ bağırsaq bakteriyası üzərində 1076 kimyəvi çirkləndiricini - o cümlədən ətraf mühitdə təbii şəkildə parçalanmayan per- və polifluoroalkil maddələri (PFAS) sınaqdan keçirdikdən sonra müəyyən etdilər.
Bağırsaq bakteriyaları üçün zəhərli maddələrə kənd təsərrüfatında istifadə olunan herbisidlər və insektisidlər kimi pestisidlər, eləcə də plastik və alov gecikdiricilərinin istehsalında istifadə olunan maddələr daxil idi.
Çərşənbə günü Nature Microbiology jurnalında dərc olunan bir araşdırmaya görə, bu kimyəvi maddələr adətən bədənə qida, su və digər ətraf mühit təsirləri vasitəsilə daxil olur və onların bir çoxunun əvvəllər bağırsaq bakteriyalarına təsir etdiyi düşünülmürdü.
Tədqiqatın müəlliflərindən Kembric Universitetinin tədqiqatçısı İndra Roux deyib: "Bu maddələrin bəzilərinin bu qədər güclü təsir göstərməsinə təəccübləndik.
Məsələn, müntəzəm olaraq rastlaşdığımız alov gecikdiriciləri və plastifikatorlar kimi bir çox sənaye kimyəvi maddələrinin əvvəllər canlı orqanizmlərə təsir etdiyi düşünülmürdü, lakin təsir edir.
İnsanların bu maddələrə nə dərəcədə məruz qaldığı və bunun real həyatda bağırsaq sağlamlığına necə təsir göstərə biləcəyi hələ də məlum deyil”. Laboratoriya testlərində bakteriyalar müəyyən kimyəvi çirkləndiricilərə məruz qalmamaq üçün funksiyalarını dəyişdirib və bəzilərinin antibiotiklərə qarşı davamlı olmasına səbəb olub. Tədqiqatçılar xəbərdarlıq ediblər ki, eyni şey insan bağırsağında baş verərsə, bu, infeksiyaların müalicəsini çətinləşdirə və antimikrob müqavimətinə (AMR) səbəb ola bilər.
Alimlər laboratoriyada müşahidə edilən zəhərli təsirlərin insanlarda bağırsaq sağlamlığının pisləşməsinə gətirib çıxarıb-çıxarmadığını anlamaq üçün kimyəvi maddələrə məruz qalma ilə bağlı daha real məlumatlara çağırıblar.
Aygün Musayeva
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
