Göz və görmə üçün ən təhlükəli işıq rəngi
- 2025.06.28 17:16
- 91 Baxış
ABŞ-lı biokimyaçılar hansı işığın görmə orqanları üçün ən təhlükəli olduğunu müəyyən ediblər.
“Medicina” xəbər verir ki, Toledo Universitetinin mütəxəssisləri bildiriblər: qadcetlərdən və ya başqa mənbədən çıxan göz torlu qişanın mühüm molekullarına təsir edir və onun təsiri altında canlı hüceyrələrin “qatilinə” çevrilir.
Bu proses sağalmaz makula degenerasiyasının inkişafına səbəb olur - torlu qişanın mərkəzi nahiyəsinin xroniki mütərəqqi distrofik xəstəliyi, korluğa səbəb olur.
Tədqiqatçılar vurğulayırlar ki, torlu qişanın məhv edilməsi məhz mavi işığın işığa həssas molekulların fotoreseptorlarına təsir etdiyi zaman baş verir və bu molekulları zəhərli edir və demək olar ki, hər növ hüceyrə üçün ölümcül olur. Sarı, yaşıl və ya qırmızı işıqla şüalandıqda bu fenomen müşahidə edilmir.
"İnsan gözünün buynuz qişası mavi işığı əks etdirə bilmir. Nəzərə alsaq ki, gözlər daim mavi işığa məruz qalır, onunla şüalanma beyin tərəfindən işığın qəbuluna cavabdeh olan tor qişanın fotoreseptor hüceyrələrinin ölümünə səbəb olur. Bu, görmə qabiliyyətinin tədricən pisləşməsinə, tam korluğa qədər gətirib çıxarır”.
Onların məlumatlarına görə, mavi radiasiyaya məruz qalma hüceyrə ölümünə səbəb olan sitoplazmada kalsium konsentrasiyasının kəskin artmasına kömək edən prosesləri aktivləşdirir. Alimlərin təsdiq edə bildiyi bu prinsip təkcə işığa həssas hüceyrələrdə deyil, digər hüceyrələrdə də işləyir.
Mütəxəssislər tərəfindən sinir, xərçəng və ürək hüceyrələrinə əlavə edilən retinanın fotoreseptor hüceyrələri ilə aparılan təcrübələr zamanı mavi işıqla şüalanma retinal molekullar tərəfindən birləşdirildiyi hər üç növ hüceyrənin “öldürülməsinə” səbəb oldu.
Qeyd edək ki, gündəlik həyatda mavi işıq dalğaları PC monitorlarından, smartfonlardan və ya LED lampalardan əks olunur.
Ona görə də tv, ekrandan istifadə gündə 2 saatı keçməməli, led lampalardan istifadə edilməməlidir.
Aygün Musayeva
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
