İnsan beyni 32 yaşına qədər yeniyetməlik dövründə qalır - Araşdırma

  • 2025.11.26 11:36
  • 31 Baxış
İnsan beyni 32 yaşına qədər yeniyetməlik dövründə qalır -  Araşdırma

Alimlər insan beyninin həyat boyu beş inkişaf mərhələsindən keçdiyini və 9 yaşından 32 yaşına qədər yeniyetməlik dövrünü yaşadığını aşkar ediblər.

Medicina.az xəbər verir ki, Kembric Universitetinin tədqiqatçıları beynin həyat boyu necə dəyişdiyini ətraflı xəritə yaratmaq üçün doğuşdan 90 yaşına qədər təxminən 4000 insanın beyin skanlarını təhlil ediblər.

Araşdırma göstərdi ki, beyin inkişafı beş geniş dövrdə baş verir və 9, 32, 66 və 83 yaşlarında baş verən dörd əsas dönüş nöqtəsi ilə ayrılır.



0-9 İL: İLK İNKİŞAF DÖVRÜ

Doğuşdan 9 yaşa qədər olan dövrdə beyindəki neyronlar arasındakı əlaqələrin əksəriyyəti kəsilir, daha aktiv və səmərəli olanlar isə qorunur.

9-32 İL: ƏN SƏMƏRƏLİ ƏLAQƏ ŞƏBƏKƏSİ - YENİYETMƏ DÖVRÜ

Bu dövr beynin kommunikasiya şəbəkələrinin ən səmərəli hala gəldiyi "yeniyetmə dövrü" kimi təsvir edilmişdir. Tədqiqatçılar 20-ci illərin sonlarındakı davranışların yeniyetməlik dövrü ilə qarışdırılmamalı olduğunu vurğulayaraq, yeganə dəyişikliklərin əlaqələrin inkişafında olduğunu bildiriblər.



32 yaşdan sonra: Daha sabit bir quruluş

32 yaşdan etibarən beyin quruluşu daha balanslı və sabit bir quruluşa keçir.

66 VƏ 83 YAŞ: ERKƏN VƏ GEC YAŞLANMA

66 yaşda dönüş nöqtəsi "erkən qocalma" dövrü, 83 yaşda dönüş nöqtəsi isə "gec qocalma" dövrü kimi müəyyən edilib.

Tədqiqatın nəticələri "Nature Communications" jurnalında dərc edilib.

Aygün
Medicina.az