Hər ilin sonunda, yeni bir ilə qədəm qoyduqca, təqvim səhifələri çevrilir, küçələr işıqlanır və geri sayım başlayır. Yeni il özü ilə təmiz ümidlər gətirir. Lakin bir çox insan üçün Yeni il gözlənilən rahatlığı gətirmir. Əksinə, daxili qarışıqlıq, təsvir edilə bilməyən bir narahatlıq və hətta kədər yaranır. Bu vəziyyət "ildönümü depressiyası" adlanır.
"Yeni il, yeni ümidlər" deyimi o qədər güclüdür ki, bu dövrdə özünü yaxşı hiss etməmək demək olar ki, qüsur kimi qəbul edilir. Lakin, ruhi sağlamlıq baxımından Yeni ilin hər kəsə eyni emosional təsir göstərməsi gözlənilmir.
Medicina.az xəbər verir ki, türkiyəli psixiatr dr. Fatma Arkaz Yeni ilin insanlarda oyatdığı hisslər haqqında vacib məlumatlar paylaşıb:
"Təqvim dəyişiklikləri insan zehni üçün simvolik hədlərdir və yeni il bəlkə də bunlardan ən güclüsüdür. Keçən il nəzərdən keçirilir. Nə edildi, nə edilmədi, xəyallar təxirə salındımı?. Bu daxili hesablaşma bəziləri üçün motivasiyaedici ola, digərləri üçün isə çox ağır bir yükə çevrilə bilər.
Xüsusilə çətin bir il keçirən fərdlərdə bu, çatışmazlıq və uğursuzluq hisslərini daha da dərinləşdirir. Lakin, həyat bir təqvim ili daxilində sığdırıla biləcəyindən daha mürəkkəb və eniş-yoxuşlarla doludur."
Psixiatr Arkaz, sosial medianın Yeni il dövründə müqayisə ehtiyacını artırdığını ifadə edib:
"İzdihamlı nahar masaları, səyahətlər, böyük məqsədlər... Öz həyatını ekranda görünən həyatlarla müqayisə etmək çox vaxt insanı özünü qeyri-kafi və geridə qalmış hiss etdirir. Unudulur ki, sosial mediada gördüklərimiz həyatın hamısı deyil. Bu, seçilmiş anların nümayişidir. Lakin emosiyalar həmişə bu məntiqi məlumatı nəzərə almır.
Sosial dairələrdə, reklamlarda və xüsusən də sosial mediada şən, məhsuldar və ümidverici bir ruh halı daim ideallaşdırılır. Bu mənzərəyə baxanda, belə hiss etməyən bir insan günahkarlıq hiss etməyə başlayır. Yeni il hər şeyin bir gecədə dəyişməli olduğu bir sınaq deyil.
Həyatımızı yenidən qurmağa ehtiyac yoxdur. Bəzən sadəcə dayanmaq, yorğunluğu qəbul etmək və özümüzə bir az daha şəfqətli olmaq kifayətdir. Bu dövrdə yaşanan kədər və narahatlıq davam edərsə, gündəlik həyatı çətinləşdirirsə və ümidsizlik hissini dərinləşdirirsə, peşəkar dəstək axtarmaq zəiflik deyil. Bu, zehni sağlamlığın təbii bir hissəsidir. Təqvimin dəyişməsi hər şeyin dəyişməli olduğu anlamına gəlmir. Yeni il böyük qərarlar üçün deyil, özünüdərk və tələsmədən irəliləmək üçün bir zaman ola bilər. Çünki bəzən ən yaxşı başlanğıc özünüzü bir az daha yaxşı başa düşməkdir".
Psixiatr Arkaz, bu dövrün, xüsusən də tək yaşayanlar, bu yaxınlarda itki yaşayanlar və iqtisadi və ya peşəkar qeyri-müəyyənliklə üzləşən şəxslər üçün daha çətin ola biləcəyini deyib:
"Əvvəllər depressiya və ya narahatlıq pozğunluğu yaşayan insanlarda simptomlar yenidən alovlana bilər. Buna görə də, Yeni il kədəri və ya narahatlığı yaşayan insanlara "narahat olma" və ya "pozitiv ol" demək çox vaxt faydadan daha çox zərər verir."
Aygün
Medicina.az