Nəyə görə axşam ailə bir yerdə nahar etməlidir?– Təhsil naziri nəyə ehmal vurub?
- 2023.06.21 18:10
- 2666 Baxış
Ailənin birlikdə şam yeməyi yeməsi vacibdir. Bu qədim zamanlardan bir çox mədəniyyətlər və dinlərdə vacib buyrulub.
“Medicina” xəbər verir ki, ailəvi şam yeməklərinə öyrəşmiş uşaqalar daha geniş söz ehtiyatına, müsbət davranış tərzinə, yüksək özünə hörmətə malikdirlər, davranış problemlərinə daha az məruz qalırlar.
Müəyyən edilib ki, depressiya, narahatlıq və digər psixi pozğunluqlar daha çox yeməkləri bölüşmək və ya ailə bayramlarını keçirmək adəti olmayan ailələrin uşaqlarında müşahidə olunur. Ailənin dağılmasına səbəb olan dağıdıcı proseslərə necə müqavimət göstərməyi düşünən Marşal Dyuk maraqlı araşdırma aparıb.
Onun həyat yoldaşı Sara həmin vaxt öyrənməkdə çətinlik çəkən uşaqlarla işləyirdi. Tələbələrini müşahidə edərək o, belə bir nəticəyə gəlib: “Ailəsi haqqında çox bilənlər yaranan çətinliklərin öhdəsindən daha yaxşı gəlirlər”.
Marşal bu kəşflə maraqlandı və həmkarı Robin Fivuşla birlikdə Saranın fərziyyəsini yoxlamaq qərarına gəldi. Onlar “Bilirsənmi?” adlı xüsusi anket hazırlayıblar. Uşaqlar aşağıdakı suallara cavab verməli idilər:
• Nənə və babanızın harada böyüdüyünü bilirsinizmi?
• Ananız və atanız hansı şəhərdə məktəbə getdiyini bilirsinizmi?
• Valideynlərinin harada görüşdüyünü bilirsən?
• Ailənizdə bir dəfə baş vermiş hər hansı bir xəstəlik və ya həqiqətən dəhşətli bir hadisə haqqında bilirsinizmi?
• Necə doğulduğunu bilirsinizmi?
Marşall və Robin heyrətləndirici bir nəticəyə gəliblər: uşaqlar öz ailə tarixçələri haqqında nə qədər çox bilirdilərsə, onların həyatlarına nəzarət hissi, özlərinə hörmət hissi, stresin öhdəsindən gəlmək qabiliyyəti bir o qədər yüksəkdir. Belə uşaqlar emosional olaraq daha xoşbəxt və sağlam idilər.
Marşalın sözlərinə görə, bu kimi sualların cavabı uşağın özünün böyük bir ailənin üzvü kimi fərqində olub-olmaması ilə bağlıdır. Psixoloqlar müəyyən ediblər ki, hər bir ailənin üç növdən birinə aid olan bir növ birləşdirici hekayəsi var. Birinci növ yüksələn ailə hekayəsidir: “Oğlum, biz bu ölkəyə gələndə heç nəyimiz yox idi. Ailəmiz çox işləyirdi. Babanız orta məktəbdə oxuyurdu. Atan kollecdə oxuyub. İndi isə sən...
” İkinci növ aşağıya doğru olan hekayədir: “Bizim əvvəllər hər şeyimiz var idi. Sonra hər şeyi itirdik...
” Üçüncü növ ailə tarixi. Bu dəyişkən hekayədir. “Əzizim, sizə demək istəyirəm ki, bizim ailəmizin eniş-yoxuşları olub. Biz ailə biznesi yaratmışıq. Babanız komandanın ruhu idi. Ananız xəstəxananın idarə heyətində idi. Amma bizdə də geriləmələr oldu. Bir dəfə dayınızı həbs etmişdilər. Ailənin yanan evi var idi. Atan işini itirdi. Amma nə olursa olsun, biz həmişə bir yerdə qaldıq”.
Bütün bu köhnə hekayələri dinləmək prosesində birlik hissi və emosional sabitlik yaranır. Bundan əlavə, uşağın özünü ailə kontekstində görməsi vacibdir. Başqa sözlə desək, biz ailəvi şam yeməyindən danışarkən, əslində axşam yeməyindən danışmırıq.
Əsl məqsəd ailə haqqındadır. İstənilən hadisələr bir ailənin həyatından hekayə danışmaq üçün əla fürsətdir. Buraya bayramlar, ailə səfərləri və müxtəlif nəsilləri birləşdirən digər birgə fəaliyyətlər daxildir. Hətta maşın sürmək və ya mağazaya səfər belə söhbətlər üçün əlverişli məqamlardır.
Günay Quliyeva
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
