Beyin funksiyasını dəstəkləmək üçün ən çox qəhvə, tünd şokolad və ya ekzotik əlavələr haqqında düşünürük. Lakin alimlər daha sadə məhsula diqqət çəkirlər.
“Medicina” xəbər verir ki, son illərdə aparılan tədqiqatlar adi çuğundurun beyin qan dövranına və idrak funksiyasına əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərdiyini sübut edib.
Bu yaxınlarda aparılan elmi araşdırmada Britaniya mütəxəssisləri qeyd ediblər ki, bu köklü tərəvəz yalnız zehni fəaliyyəti artırmaq üçün deyil, həm də yaşla əlaqəli neyrodegenerativ dəyişikliklərin qarşısının alınmasının bir hissəsi kimi perspektivli məhsul hesab olunur. Üstəlik, faydaları yalnız təcrübələrdə daha çox öyrənilən şirə ilə məhdudlaşmır, həm də bütün kök tərəvəzi üçündür.
Çuğundurun təsiri tək bir mexanizmlə məhdudlaşmır. Bu məhsul eyni zamanda qan damarlarını dəstəkləyir, iltihabı azaldır və bağırsaq mikroflorasına təsir göstərir və bağırsaqla beyin arasındakı əlaqə indi nevrologiyada əsas səbəblərdən biri hesab olunur.
Bu təsirin əsas səbəblərindən biri bitki nitratlarının yüksək miqdarıdır. Bu birləşmələr bədənə daxil olduqda, bir sıra biokimyəvi transformasiyalara məruz qalır və nəticədə azot oksidinə - qan damarlarını genişləndirən və qan axınını yaxşılaşdıran bir molekula çevrilir.
Beyin üçün bu, oksigen və qida maddələrinin çatdırılmasının artması, eləcə də normal damar tonusunun qorunması deməkdir. Bu, konsentrasiyanı, informasiya emal sürətini və ümumi ayıqlıq hissini yaxşılaşdırır - buna görə də çuğundur bəzən qəhvəni xatırladan, lakin sinir sistemini stimullaşdırmadan "təravətləndirici" təsir göstərir.
Çuğundur betalainlər və polifenollarla - açıq antioksidant aktivliyinə malik bitki birləşmələri ilə zəngindir. Onlar beynin qocalmasında və sinir hüceyrələrinin zədələnməsində amil hesab edilən oksidləşdirici stressi neytrallaşdırmağa kömək edir.
Maraqlıdır ki, bu birləşmələrin bəziləri nazik bağırsaqda parçalanmır. Onlar yoğun bağırsağa çatır, burada bioloji cəhətdən aktiv metabolitlərə çevrilir və faydalı bakteriyalarla qidalanmağa başlayır. Beləliklə, çuğundur dolayı yolla beyni bağırsaq vasitəsilə dəstəkləyir və sözdə "bağırsaq-beyin oxu"na təsir göstərir.
Yaşla beyin qan dövranı tədricən azalır və hüceyrələr iltihaba və oksidləşdirici zədələnməyə daha həssas olurlar. Buna görə də eyni vaxtda qan damarlarını, mikrobiomu və antioksidant müdafiəni dəstəkləyən qidalar tədqiqatçılarda maraq doğurur.
Aygün Musayeva