ABŞ-da hələ diri –diri xəstələrin orqanlarının çıxarılması ilə bağlı New York Times tərəfindən araşdırma aparılıb. Nəşr tibb işçilərinin açıqlamalarına və daxili qeydlərin təhlilinə əsaslanır.
Bu dəhşətli faktlar eşidənləri şoka salıb.
“Medicina” xəbər verir ki, nəşr Alabama xəstəxanasında baş verən hadisəni göstərir, cərrah 42 yaşlı Misti Hokinsin sinəsini kəsib və yalnız bundan sonra qadının hələ də sağ olduğunu bilib.
Xəstə boğularaq komaya düşmüşdü, anası qızının orqanlarını bağışlamağa qərar verib. Qadın süni tənəffüs cihazından ayrıldıqdan 103 dəqiqə sonra öldüyü elan edildi. The New York Times-a müsahibə verən beş cərrah ölümün vaxtından əvvəl elan edildiyinə inanır.
Digər oxşar hadisə Nyu- Meksikoda baş verib. Orada bir qadını bir neçə gün ərzində orqanlarının çıxarılması proseduruna hazırlayıblar. Yaxınları qadının özünə gəldiyini görüblər və o, bundan qaça bilib.
“The New York Times” qəzetinin yazdığına görə, ABŞ-da belə hallar ürək-damar xəstəliklərindən dünyasını dəyişən xəstələrdən orqan transplantasiyasının sayının artması fonunda ortaya çıxır.
2024-cü ildə belə transplantasiyalar donor orqanların üçdə birini (təxminən 20 min) təşkil edib ki, bu da beş il əvvəlki rəqəmlərdən üç dəfə çoxdur.
ABŞ-da donor orqanlarının əksəriyyəti beyin ölümü olan xəstələrdən gəlir, bu vəziyyət geri dönməz hesab olunur və xüsusi maşınlar tərəfindən həyata dəstəklənir. Ürək-damar xəstəliklərindən ölüm halında isə vəziyyət fərqlidir. Xəstələr sağdır , hələ beyin fəaliyyəti ola bilər və onların ölümə yaxın olub-olmaması və sağalıb-sağlana bilməyəcəyinə həkimlər qərar verirlər.
Əgər bu xəstələrin yaxınları donorluq etməyə razı olarsa, xəstələr həyati dəstək aparatlarından ayrılır və ürəklərinin dayanmasını gözləyirlər ki, bu da adətən bir-iki saat çəkir. Ölüm elan edildikdən sonra orqanların çıxarılması proseduru başlayır.
Qəzetin öyrəndiyi kimi, orqan transplantasiyası əməliyyatlarını koordinasiya etmək üçün federal müqavilələri olan bəzi qeyri-kommersiya təşkilatları ürək-damar xəstəliklərindən ölən donorları axtarır və ailələrə və həkimlərə ciddi təsir etməyə çalışırlar.
19 ştatdan 55 tibb işçisi ürək-damar xəstəliyindən ölüm halında donorluqla bağlı ən azı bir belə hadisənin şahidi olduqlarını bildiriblər. Məsələn, onlardan bəziləri koordinasiya təşkilatlarının işçilərinin həkimləri potensial donorların ölümünü sürətləndirmək üçün bir sıra dərmanlar yazmağa məcbur etdiklərini gördüklərini iddia edirlər.
Nəşr Kentukki sakininin işi ilə bağlı bu yaxınlarda aparılan federal təhqiqatı xatırladıb – kişinin başını tərpətməsinə və dizlərini sinəsinə çəkməsinə baxmayaraq, onun orqanları çıxarılıb. Sonra məlum oldu ki, daha 73 halda ürək-damar xəstəlikləri olan xəstələrin vəziyyətində yaxşılaşma əlamətləri nəzərə alınmayıb.
Bir qadın Alzheimer xəstəliyindən əziyyət çəkirdi və 2013-cü ildə 74 yaşında vəfat etdi. Ona baxan oğul anasının beynini bağışlamaq qərarına gəlir.
O, Bioloji Resurs Mərkəzi (BRC) ilə əlaqə saxlayıb və müvafiq sənədləri imzalayıb. Tezliklə ananın cəsədi götürüldü və on gün sonra onun yandırılmış əli Staufferə gətirildi. Məlum olub ki, beyin heç vaxt Alzheimer xəstəliyinin müalicəsi üçün istifadə olunmayıb. Əvəzində qadının cəsədi yol kənarındakı bombaların vura biləcəyi zərəri ölçmək üçün ordu təcrübəsində maket kimi istifadə edilib.
BRC-nin daxili sənədlərinə görə, ən azı 20 nəfərin cəsədi icazəsiz oxşar təcrübələrdə istifadə edilib. Mirror-un məlumatına görə, BRC bağışlanan cəsədləri elmə 5893 dollara satıb.
May ayında ABŞ sakini, 57 yaşlı Sedrik Lodc insan qalıqlarının dövlətlərarası alverində ittiham olunduğunu etiraf edib. Cinayətlər zamanı o, Harvard Tibb Məktəbində morq müdiri işləyirdi.
İttihama görə, Lodc beş il ərzində baş, beyin, dəri, sümük və digər insan qalıqlarını oğurlayıb.
Bu araşdırma qanunla nə qədər tənzimlənsə də ABŞ kimi dövlətdə belə xəstəxanalar, tibb sahəsində ciddi problemlərin qaldığını göstərir.
Aygün Musayeva