Bioloji qocalma neçə yaşından başlayır?
- 2025.10.13 17:40
- 104 Baxış
Bioloji qocalmanın neçə yaşından başlaması hesablanıb.
“Medicina” xəbər verir ki, bioloji yaşlanma 40 yaşından yox, hətta yetkinlik dövründən sonra başlaya bilər.
Yetkinlik yaşına qədər insan orqanizmi hüceyrənin sağ qalması üçün zəruri olan ribosomal DNT-ni aktiv şəkildə saxlayır. Ancaq yetkinlik dövründə onun effektivliyi azalır və qocalmanın molekulyar mexanizmlərini işə salır. Almaniyadan olan tədqiqatçılar belə qənaətə gəliblər.
Alimlər doğumdan 18 yaşa qədər olan 280 nəfərin qan nümunələrini analiz ediblər. Onlar iki parametri qiymətləndirdilər: rDNT nüsxələrinin sayı və onların metilasiya səviyyəsi - gen aktivliyini "söndürən" kimyəvi marker. Müəyyən edilmişdir ki, uşaq və yeniyetmələrdə aktiv (metilləşməmiş) nüsxələrin sayı azalmır, əksinə bir qədər artır.
Bu o deməkdir ki, hüceyrələr yeniyetməlik dövründə rDNT funksiyasını “gənclik” vəziyyətində saxlayırlar.
Yetkinlərdə əks proses müşahidə olunur: yaşla aktiv nüsxələrin sayı azalır, metilasiya səviyyəsi isə yüksəlir.
Alimlərin fikrincə, bu cür dəyişikliklər hüceyrə qocalmasının etibarlı biomarkeri rolunu oynayır.
"Məlumatlarımız göstərir ki, gənclərin toxumalarında aktiv rDNT vəziyyəti molekulyar səviyyədə saxlanılır. Bu, hüceyrə gəncliyinin qorunmasının təbii mexanizminin bir hissəsi ola bilər".
Tədqiqat həmçinin göstərdi ki, rDNT-də dəyişikliklər uşaqlarda inkişaf geriliyi ilə əlaqəli deyil və buna görə də erkən patologiyalara səbəb olmur.
Nəticələr bioloji qocalmanın davamlı proses deyil, orqanizmin çoxalmağa hazır olduqdan sonra işə salınan bir mexanizm olduğu fikrini dəstəkləyir. Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, bu kəşf qocalma ilə mübarizəyə yanaşmanı dəyişə bilər.
Aygün Musayeva
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
