Hər 5 insandan biri kökəlməyə proqramlaşdırılıb

  • 2025.11.25 15:09
  • 81 Baxış
 Hər 5 insandan biri kökəlməyə    proqramlaşdırılıb

Dünyada təxminən 122 milyon piylənmədən əziyyət çəkən insan yaşayır.


“Medicina” xəbər verir ki, bu nəticəyə Milli Genetik Tədqiqatlar Mərkəzinin mütəxəssisləri tərəfindən artıq çəkinin inkişafı ilə əlaqəli olan iki gendə - FTO və MC4R - mutasiyaları araşdırıldıqdan sonra gəlinib.

Hesablamalarına görə, insanların təxminən 17,5%-i FTO geninin iki variantını, digər 5%-i isə MC4R geninin iki variantını daşıyır.

FTO geni aclıq və toxluq hisslərinə təsir göstərir və enerji mübadiləsinin tənzimlənməsində iştirak edir. Onun fəaliyyəti həddindən artıq yeməyə meyl, qida qəbulunun artması və insulin müqaviməti və 2-ci tip diabet riski ilə əlaqələndirilir.

MC4R geni yemək davranışını idarə edən reseptoru kodlaşdırır: funksiyanın azalması iştahanın artmasına və çəki artımına səbəb olur.

Qidalanma və Biotexnologiya üzrə Federal Tədqiqat Mərkəzinin məlumatına görə, 2023-cü ildə Rusiyada təxminən 22 milyon insan piylənmədən əziyyət çəkirdi ki, bunların təxminən 19%-i böyüklər, təxminən 6%-i isə uşaqlar idi.
Artım qarşıdakı illərdə bu diaqnozu olan insanların sayı 23-24 milyona çata bilər.

Son beş ildə artıq çəkili və ya piylənmədən əziyyət çəkən rusların nisbəti 61,7%-dən 62,5%-ə yüksəlib, normal bədən çəkisinə malik insanların nisbəti isə azalıb.

Ən əhəmiyyətli artım artıq çəkili kateqoriyada - 40,1%-dən 43,9%-ə düşüb.

Mütəxəssislər etiraf edirlər ki, bu cür fərqlər sağlam həyat tərzi proqramlarının inkişaf səviyyəsi, qidalanma qaydaları və metabolik pozğunluqların erkən diaqnozunun zəif olması ilə izah edilə bilər.


Aygün Musayeva