Ümumi qan analizi gizli sümük xəstəliyini göstərir

  • 2025.12.10 15:19
  • 80 Baxış
Ümumi qan analizi gizli sümük xəstəliyini göstərir



Ümumi qan analizi gizli osteoporoz riskini aşkar edə bilər.

Medicina.az xəbər verir ki, Çunçin Universitetinin alimləri aşkar ediblər ki, qanda qələvi fosfataza (ALP) səviyyəsi sümük mineral sıxlığının azalması və osteoporoz riski üçün marker kimi xidmət edə bilər. Tədqiqatın nəticələri Frontiers in Endocrinology jurnalında dərc edilib.

Osteoporoz sümük itkisi və sümük quruluşunun pisləşməsi ilə xarakterizə olunur ki, bu da sınıq riskini artırır və həyat keyfiyyətini aşağı salır. Erkən diaqnoz xüsusilə yaşlı yetkinlər üçün vacibdir, çünki 75 yaşdan sonra sınıq nisbətləri kəskin şəkildə artır.


Alimlər klinik təzahürlər başlamazdan əvvəl sümük itkisini siqnal edə biləcək əlçatan bir biomarker müəyyən etməyi hədəfləyiblər.

ALP osteoblastlar və qaraciyər tərəfindən istehsal olunur və sümük minerallaşmasında iştirak edir. Qandakı fermentin təxminən yarısı sümükdən gəlir və onun səviyyəsi sümük aktivliyi ilə sıx bağlıdır. Ümumi ALP səviyyələri standart bir qan testi ilə asanlıqla ölçülür və bu, onu sümük sağlamlığının potensial faydalı göstəricisinə çevirir.

Tədqiqata sümük mineral sıxlığını qiymətləndirmək üçün qan testi və ikiqat enerjili rentgen absorbtiometriyası (DXA) aparılan 12.835 yetkin iştirakçı daxil edilib. Subyektlərin 9,5%-də osteoporoz diaqnozu qoyulub.

"Demək olar ki, bütün iştirakçılarda normal ALP səviyyələri var idi, lakin osteoporozu olanlarda səviyyələr xeyli yüksək idi. Yüksək ferment səviyyələri ilə osteoporoz riski arasındakı əlaqə yaş, cins, bədən çəkisi və metabolik və qaraciyər amilləri nəzərə alındıqdan sonra da davam etdi".

Bu əlaqə ən çox gənc qadınlarda və metabolik cəhətdən sağlam fərdlərdə özünü göstərir. Tədqiqatçılara görə, ALP normal qaraciyər funksiyası olduqda fermentin sümük komponentini daha dəqiq əks etdirir. ALP səviyyələrinin yüksəlməsi, ehtimal ki, osteoporozun səbəbi deyil, sümük sıxlığının azalmasına cavab olaraq sümük metabolizmasında kompensator artımı əks etdirir.


Aygün Musayeva