Xolesterol haqqında gözardı olunmamalı – 4 əsas fakt

  • 2025.11.11 21:25
  • 201 Baxış
Xolesterol haqqında gözardı olunmamalı  – 4 əsas fakt



Xolesterol sabit və qeyri sabit ola bilər. Onlara yanaşma fərqlidir.


“Medicina” xəbər verir ki, kardioloq Polina Şeluha sabit və qeyri-sabit xolesterol lövhələri arasındakı fərqlər, aterosklerozlu insanlar üçün məsləhətlər verib.


1. Xolesterol əslində faydalı ola bilər

Xolesterol bədəndəki bir çox funksiyalar üçün vacibdir. Hüceyrə divarlarının qurulmasında, hormon sintezində, D vitamini metabolizmasında və həzm üçün vacib olan öd turşularının əmələ gəlməsində əsas rol oynayır.


Ümumi xolesterol müxtəlif komponentlərdən ibarətdir: aşağı sıxlıqlı lipoproteinlər (LDL) və "pis" xolesterol kimi tanınan triqliseridlər. Onlar qan damarlarında toplana bilər və bu da aterosklerotik lövhələrin əmələ gəlməsinə səbəb olur, yüksək sıxlıqlı lipoproteinlər (HDL) və ya "yaxşı" xolesterol isə bədəndən artıq xolesterolun çıxarılmasına kömək edir və ürək-damar xəstəlikləri riskini azaldır.


Şəkərli diabet, tiroid disfunksiyası (hipotiroidizm), qaraciyər və öd yolları xəstəliyi, öd kisəsi xəstəliyi, polikistik yumurtalıq xəstəliyi, piylənmə, menopoz və genetik xəstəlik olan ailəvi hiperxolesterolemiya lipid metabolizması pozğunluqlarına və "pis" xolesterol səviyyəsinin yüksəlməsinə səbəb olur.

2. Bütün xolesterol tıxacları eyni deyil

Sabit və qeyri-sabit lövhələr lifli qapağın möhkəmliyinə görə fərqlənir. Sabit lövhələr sıx, yırtılmaya davamlı lifli qapağa malikdir; bu lövhələr yavaş böyüyür və kəskin ürək-damar ağırlaşmalarına səbəb olma ehtimalı azdır.

Qeyri-sabit lövhələr boş lifli qapağa malikdir; əgər yırtılırsa, arterial tromboz və miokard infarktı və ya insult kimi vəziyyətlərin inkişafına səbəb ola bilər.

3. Sağlam qidalanma, pəhriz "pis" xolesterol səviyyəsini aşağı salmağa kömək edə bilər

Triqliserid səviyyəsini aşağı salmaq üçün doymuş yağlardan (qırmızı ət və süd məhsullarında olur) və trans yağlardan (bişmiş məhsullarda və fast foodda olur) çəkinmək tövsiyə olunur.
"Pis" xolesterolu aşağı salmaq üçün pəhrizinizə daha çox lif (tərəvəz, meyvə, tam taxıl), qoz-fındıq, balıq və sağlam yağlar (zeytun yağı, avokado) daxil edin. Əgər LDL səviyyələri yüksəlibsə, yalnız dərmanlar uyğundur.

4. İdman qan damarlarına kömək edir

Mütəmadi orta fiziki fəaliyyət aterosklerozlu xəstələrdə damar sağlamlığına müsbət təsir göstərir Bunlara gəzinti, Nordik gəzinti, üzgüçülük və velosiped sürmə aiddir.

Fiziki fəaliyyət çəkini qorumağa və ya azaltmağa kömək edir, çünki qlükoza və triqliseridlərin sürətli istifadəsinə imkan verir və bununla da bədəndə triqliserid dövranını azaldır.

LDL fiziki fəaliyyətdən təsirlənməyən genetik olaraq müəyyən edilmiş bir fraksiyadır. Yalnız statin terapiyası lövhəni sabitləşdirə bilər.

Aygün Musayeva