Hansı yağlı qidalar orqanizmə faydalıdır - SİYAHI
- 2023.03.25 15:33
- 2561 Baxış
Heç də hər yağlıl yemək ziyanlı hesab edilmir.
Əsl mənzərə isə reallıqdan uzaqdır. Yağlı qidaların həddindən artıq qəbulu həqiqətən də çoxsaylı problemlərin ortaya çıxmasına səbəb olur.
“Medicina” xəbər verir ki, diyetoloqların fikrincə, balanslaşdırılmış pəhriz kifayət qədər sağlam yağlardan ibarət olmalıdır.
Bütün pəhriz yağları doymuş və doymamış hissəyə bölünür. Doymuş yağlar əsasən heyvan mənşəli məhsullarda ( qırmızı ət, yağ, pendir və palma yağları) olur. Bu da “pis” xolesterin səviyyəsinin artdığı üçün çox vaxt yararsız hesab edilir.
Amerika Ürək Assosiasiyası da daxil olmaqla bir çox mütəxəssislər doymuş yağ qəbulunu ümumi kalorinizin 5-10%-dən çox olmamaqla məhdudlaşdırmağı tövsiyə edir.
Doymamış yağ turşuları ( tək və çox doymamış) ən çox bitki qidalarında və dəniz məhsullarında olur. Tək doymamış yağ turşuları normal yaxşı xolesterol səviyyələrini qoruyarkən pis xolesterinin səviyyəsini aşağı salmağa kömək edir. Çox doymamış yağlar əsasən qidalarda omeqa-3, omeqa-6 və omeqa-9 yağ turşuları şəklində olur. Onların hamısı bədənimizin düzgün işləməsi üçün xüsusilə də ürək-damar və sinir sistemləri üçün vacibdir.
Zərərli müxtəlif doymamış yağ turşuları da var - sözdə trans yağlar deyilir. Təbii məhsullarda onlar yalnız az miqdarda olur (əsasən süd və ətdə). Tədqiqatlar göstərir ki, trans yağlar müxtəlif - ürək-damar, onkoloji, psixi və digər xəstəliklərin inkişaf riskini artırır.
Orqanizmə yaralı qidalardan qatıq və digər yüksək yağlı süd məhsulları qeyd etmək olar. Onlar həmçinin sağlam bağırsaq mikroflorasını saxlamağa kömək edən effektiv probiyotiklər kimi xidmət edirlər. Müntəzəm olaraq qatıq yemək çəkini idarə etməyə kömək edir və həzm sistemini yaxşılaşdırır.
Əksər meyvələr əsasən karbohidratlardan ibarət olsa da, avokado kalorilərinin böyük hissəsini sağlam, mono doymamış yağlardan təmin edir. Həmçinin gözlərimizin sağlamlığı üçün vacib olan kalium, antioksidantlar və luteinlə zəngindir. Avokadonun müntəzəm istifadəsi xolesterol səviyyəsini normallaşdırmağa kömək edir. Avokado həzm və sağlam çəki saxlamaq üçün çox vacib olan liflə zəngindir.
Yağlı balıq növləri (salmon, sardina, skumbriya, halibut, siyənək və s.) heyvan zülalının ən qidalı mənbələrindən biri hesab olunur. Onlar ürək-damar və sinir sistemi üçün faydalı olan omeqa-3 poli doymamış yağ turşuları ilə çox zəngindir. Onların tərkibində çoxlu müxtəlif vitamin və minerallar da var.
Yumurta qida, vitamin və minerallarla çox zəngindir. Xüsusilə onların tərkibində beyin, qaraciyər və əzələ sisteminin fəaliyyəti üçün vacib olan çoxlu xolin var.
Qoz - fındıq həmçinin ürək-damar xəstəliklərindən və tip 2- ci tip diabetdən qoruyan protein, lif, E vitamini, maqnezium, antioksidanlar və fitosterolları zəngindir. Mütəmadi olaraq qoz-fındıq yemək sağlam çəki saxlamağa kömək edir və piylənmədən qoruyur.
Zeytun ən sağlam qidalardan biri hesab edilən ənənəvi Aralıq dənizi pəhrizinin mühüm tərkib hissəsidir.
Kətan toxumu omeqa-3 yağ turşuları, lif və antioksidant lignanlarla zəngindir. Bu toxumların 100 qramında təxminən 42 qram yağ (əsasən doymamış) var. Kətan toxumu yemək pis xolesterolu azaltmağa, qan təzyiqi və ürək dərəcəsini idarə etməyə kömək edə bilər.
Günay Quluzadə
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
